Podręcznik

Akacja

Akacja

Aloes zwyczajny

Aloes zwyczajny

Babka lancetowata

Babka lancetowata

Bażyna czarna

Bażyna czarna

Chaber bławatek

Chaber bławatek

Cytryniec chiński

Cytryniec chiński

Czarnuszka siewna

Czarnuszka siewna

Czarny bez

Czarny bez

Czerwona koniczyna

Czerwona koniczyna

Czystek

Czystek

Dzika róża

Dzika róża

Dziurawiec zwyczajny

Dziurawiec zwyczajny

Fiołek trójbarwny

Fiołek trójbarwny

Głóg

Głóg

Hibiskus

Hibiskus

Jeżówka elektryczna

Jeżówka elektryczna

Kminek zwyczajny

Kminek zwyczajny

Kocanka piaskowa

Kocanka piaskowa

Kolendra siewna

Kolendra siewna

Koper włoski

Koper włoski

Ostryż długi (kurkuma)

Ostryż długi (kurkuma)

Lipa

Lipa

Łopian większy

Łopian większy

Macierzanka piaskowa

Macierzanka piaskowa

Mak lekarski

Mak lekarski

Melisa lekarska

Melisa lekarska

Mięta pieprzowa

Mięta pieprzowa

Morszczyn pęcherzykowaty

Morszczyn pęcherzykowaty

Morwa biała

Morwa biała

Opuncja figowa

Opuncja figowa

Pokrzywa zwyczajna

Pokrzywa zwyczajna

Rumianek pospolity

Rumianek pospolity

Skrzyp polny

Skrzyp polny

Stokrotka pospolita

Stokrotka pospolita

Szałwia lekarska

Szałwia lekarska

Wierzba biała

Wierzba biała

Żeń-szeń właściwy

Żeń-szeń właściwy

Pokrzywa zwyczajna
Powrót do listy

Pokrzywa zwyczajna

(Urtica dioica L.)

Pokrzywa jest byliną wyrastającą nawet do 1,5 m wysokości. Jej łodyga jest obficie ulistniona, liście grubo ząbkowane i ciemnozielone, a cała pokryta jest włoskami parzącymi. Czym ten nieprzyjemny w dotyku surowiec zielarski zjednał sobie nasze serca?

Pokrzywa zwyczajna to bylina z rodziny pokrzywowatych (Urticaceae), jest rozpowszechniona prawie na całej kuli ziemskiej, głównie w strefie klimatu umiarkowanego.

Pokrzywa rośnie niemal wszędzie – w rowach, na leśnych polanach, w pobliżu domostw – w Polsce pokrzywę zwyczajną możemy spotkać na każdym kroku! Zbiór łodyg i liści przeprowadza  się dwa, a nawet trzy razy w roku z jednej rośliny, co czyni ją bardzo wydajną. Co ciekawe, w zdecydowanej większości pokrzywę zwyczajną pozyskuje się  nie z upraw, ale dziko rosnącą ze stanu naturalnego.

Surowiec zielarski z pokrzywy uzyskuje się poprzez ścinanie całego ziela jeszcze przed kwitnieniem rośliny.

Najważniejsze właściwości prozdrowotne wykazują liście pokrzywy, choć w ziołolecznictwie  wykorzystuje się też całe ziele oraz sok z pokrzywy. Po ścięciu pokrzywy zostawia się ją na jedną lub dwie doby na polu, żeby przywiędła. Naturalnie nasuwa się pytanie: po co? Odpowiedź jest banalnie prosta: aby mniej parzyła! Dopiero wtedy przystępuje się do obrywania liści, ułożenia ich w koszach i suszenia.

Pokrzywa to prawdziwa skarbnica substancji niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu

Pokrzywa uważana jest za jedną z najcenniejszych roślin stosowanych w fitoterapii ze względu na jej skład chemiczny. Cechuje się  wysoką zawartością witamin (głównie A, C, K i z grupy B), składników mineralnych oraz innych cennych związków, jak kwasy organiczne, barwniki roślinne czy olejek eteryczny, a także minerały (głównie żelazo). Działanie pokrzywy jest wielostronne, pewnie dlatego nasze babcie i prababcie tak chętnie gotowały zupę z pokrzyw!

Pokrzywa uważana jest za środek „czyszczący krew” i wspomagający pracę układu moczowego.

Przetwory z pokrzywy nieznacznie zwiększają dobową ilość wydalanego moczu, ale dzięki hamowaniu resorpcji zwrotnej wyraźnie zwiększają eliminację z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii, np. mocznika czy chlorków. Dzięki tym właściwościom pokrzywa zaliczana jest do najważniejszych surowców "czyszczących krew". Równocześnie przeciwdziała zatrzymywaniu wody w organizmie i przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania układu moczowego.

W liściach pokrzywy zawarte są związki wspierające procesy trawienne.

Przetwory z liści pokrzywy pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, ułatwiają  trawienie, przyswajanie pokarmów i wspomagają prawidłowy przebieg procesów przemiany materii. Pokrzywa pobudza także wytwarzanie enzymów trzustkowych oaz wpływa na produkcję żółci przez wątrobę. 

Pokrzywa działa wzmacniająco na organizm

Pokrzywa posiada bogaty zestaw witamin i minerałów, dlatego stosuje się ją u dzieci, młodzieży i osób w wieku podeszłym, którzy cierpią na ich niedobór. Dzięki wysokiej zawartości żelaza, pokrzywa korzystnie wpływa przede wszystkim na produkcję czerwonych krwinek i hemoglobiny. Z tego powodu napary z pokrzywy zaleca się kobietom w ciąży czy z anemią.

Nie można zapomnieć o działaniu „kosmetycznym” pokrzywy.

Kosmetyki z pokrzywy stosowane są do pielęgnacji skóry i włosów z tendencją do przetłuszczania się. Pokrzywa wzmacnia cebulki włosów i ogranicza ich wypadanie, pozwala także zwalczyć łupież. Włosy po kuracji płukankami z pokrzywy stają się miękkie, elastyczne i lśniące. Picie naparów z pokrzywy pozytywnie wpływa na dobrą kondycję skóry, włosów i paznokci.

Niegdyś uważano, że pokrzywa zwyczajna jest rośliną magiczną.

Moc pokrzywy miała polegać na niezawodności w pokonywaniu strachu lub łowieniu ryb ręką – uwierzcie, że kiedyś była to ogromnie ceniona umiejętność.  W wigilię św. Jana, zawieszano ją na bramach i wejściach do chat, aby chronić się przed demonami. Pokrzywowe wiechy na polach zabezpieczały zasiewy przed urokami, a spalenie pokrzyw przed nadejściem burzy rozpędzało chmury i odstraszało pioruny. Młode liście pokrzywy były dodawane do sałatek lub przygotowywało się z nich zupę… zaraz, zaraz, to akurat niektórzy z nas robią do dzisiaj.